Kategoria (PUBLIKACJE)
Opublikowany (01.02.2022)
Czas czytania (7min)
Fotowoltaika sukcesywnie zwiększa swój udział w produkcji energii elektrycznej. Wprawdzie większość instalacji fotowoltaicznych dostarcza prąd na potrzeby osób prywatnych, to właśnie farma fotowoltaiczna wykazuje największy potencjał do dużych zysków. Jednak czy w tym przypadku spodziewane zyski pozwalają szybko zrekompensować poniesione koszty? Jak kształtuje się opłacalność farmy fotowoltaicznej w świetle przepisów z 2022 roku? Przedstawiamy poradnik dotyczący analizy finansowej inwestycji w farmę fotowoltaiczną, który może okazać się pomocny w podjęciu właściwej decyzji.
Mikroinstalacje fotowoltaiczne tworzone na potrzeby prosumentów mają całkowicie odmienny model biznesowy, niż wielkie farmy fotowoltaiczne wykorzystywane do komercyjnej produkcji energii. Inwestycja w fotowoltaikę pozostaje ukierunkowana na cele długoterminowe i produkcję energii przez dziesięciolecia. Duże firmy coraz chętniej zwracają swoją uwagę na inwestycje w farmy fotowoltaiczne, które mają im przynieść darmowe i ekologiczne źródło energii, pokrywające całoroczne zapotrzebowanie na prąd.
Opłacalność farmy fotowoltaicznej trudno zakwestionować. Sprawozdania finansowe firm czerpiących swoją energię z farmy fotowoltaicznej jednoznacznie pokazują, że gra jest warta świeczki. Przy dużym zapotrzebowaniu na energię, koszt budowy farmy fotowoltaicznej zwraca się po około 8 latach. Do tego czasu produkcja odbywa się samoczynnie, bez kolejnych wkładów kapitałowych ze strony inwestora. Potencjał, jaki oferuje farma fotowoltaiczna biznes w Polsce dostrzegł już kilka lat temu. Jednak dopiero od niedawna zainteresowanie budową elektrowni z paneli PV zaczęło rosnąć w tempie geometrycznym. Efektem tej dynamiki staje się rozbudowa modelu EPC, gdzie za stworzenie farmy fotowoltaicznej odpowiada w całości wykwalifikowany podmiot (od projektu, poprzez dostarczenie komponentów, aż po montaż farmy fotowoltaicznej i jej uruchomienie). W modelu EPC koszt farmy fotowoltaicznej pozostaje znacznie niższy niż w modelu gospodarczym, a inwestor zyskuje gwarancję najwyższej staranności na każdym etapie prac. Korzyści z tego tytułu wydają się oczywiste – farma fotowoltaiczna opiera swoje działanie na najlepszych podzespołach, instalowanych zgodnie z nowoczesnymi standardami technologicznymi.
Farma fotowoltaiczna nie wymaga żmudnych czynności obsługowych. Etap doboru osprzętu warunkuje przyszłą bezawaryjność całego systemu, dlatego nie warto tutaj oszczędzać. Elektrownia fotowoltaiczna działa bezawaryjnie przez dziesięciolecia, a wydajność paneli PV w tym okresie spada jedynie o kilka procent.
Elektrownia słoneczna oferuje spore możliwości późniejszych modyfikacji, ograniczone jedynie uwarunkowaniami przestrzennymi. Zwiększone zapotrzebowanie na energię elektryczną łatwo zaspokoić dodaniem kolejnych modułów paneli.
Koszt farmy fotowoltaicznej można ograniczyć, korzystając z rozmaitych opcji dofinansowania dla biznesu opartego o OZE. Im wyższa dotacja, tym szybszy zwrot z inwestycji. Programy te mają charakter cykliczny i nie pojawiają się w każdym roku, dlatego warto na bieżąco śledzić informacje umieszczane na stronach rządowych. Przedsiębiorcy, którzy rozważają inwestycję w farmę fotowoltaiczną na własne potrzeby, zyskują także dostęp do preferencji podatkowych i możliwość odsprzedaży wyprodukowanych nadwyżek.
Farma fotowoltaiczna kojarzy się z trzema głównymi pojęciami – oszczędność, niezależność, ekologia. Wszystko wskazuje na to, że przyszłość ogromnych połaci paneli PV maluje się w jasnych barwach, zachęcając do podjęcia wyzwania.
Analizując inwestycję, jaką jest farma fotowoltaiczna zysk do osiągnięcia w przyszłości nie może być jedynym kryterium decyzyjnym. Warto jeszcze odpowiedzieć na pytanie, ile kosztuje farma fotowoltaiczna i czy spełni ona założenia budżetowe inwestora. Szczegółowa symulacja kosztów inwestycji w farmę fotowoltaiczną stanowi przedmiot indywidualnych ustaleń między inwestorem a firmą odpowiedzialną za budowę farmy. Przykładowo, koszt budowy farmy fotowoltaicznej 100kw plasuje się przeważnie w przedziale cenowym 450 – 600 tysięcy PLN brutto. Gros wydatków idzie na zakup samych paneli fotowoltaicznych, które odpowiadają niemalże za połowę kosztu całkowitego. Pozostała część kwoty zostanie pochłonięta przez zakup lub dzierżawę gruntu, uzyskiwanie pozwoleń i koncesji, wykonanie projektu, czy koszty montażowe.
Farma fotowoltaiczna o mocy 100kw należy do najmniejszych instalacji, powoływanych do życia na potrzeby dużych przedsiębiorstw i ograniczających koszty energetyczne ich codziennej działalności. Największą opłacalność przynosi elektrownia fotowoltaiczna 1 MW, które oferuje kompromis pomiędzy kosztami 2,5 miliona netto PLN, a czas zwrotu z inwestycji przy sprzedaży prądu w systemie aukcyjnym wyniesie około 8 lat. Do kosztu całkowitego należy jeszcze doliczyć roczne opłaty za utrzymanie instalacji w należytej sprawności (serwis techniczny, czyszczenie paneli).
Finansowanie farmy fotowoltaicznej rzadko kiedy odbywa się ze środków własnych inwestora. Powszechnym źródłem finansowania staje się kredyt inwestycyjny, często uzyskiwany na preferencyjnych warunkach. Największe emocje budzą jednak dotacje ogłaszane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, będące odpowiedzią na programy unijne wspierające budowę farm fotowoltaicznych. Jeśli w Twoich planach biznesowych znajduje się farma fotowoltaiczna opłacalność inwestycji znacznie wzrośnie po uzyskaniu bezzwrotnego wsparcia finansowego od UE. W 2021 roku o dotacje mogli się ubiegać inwestorzy, którzy planowali uruchomienie elektrowni fotowoltaicznej o mocy przekraczającej 2 MW. Maksymalny udział w projekcie środków z dotacji wynosił aż 85 procent kosztu całkowitego. W latach 2021-2027 miliony euro popłyną w kierunku budowy rozwiązań wykorzystujących OZE, w tym wielkopowierzchniowych farm fotowoltaicznych. Projekty UE zakładają alokację nawet 35% środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na fotowoltaikę.
Osoby poszukujące dofinansowania na farmę fotowoltaiczną powinny zainteresować się również ofertą Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, gdzie do rozdysponowania pozostaje niemal 2 mld euro dla polskich przedsiębiorców. Można też zainteresować się nowatorskimi założeniami crowdfundingu udziałowego, w którym osoby wpłacające środki na inwestycję otrzymują w zamian udziały w przyszłych zyskach.
Procedura ubiegania się o dofinansowanie nie wymaga dogłębnych studiów. Poszczególne etapy konkursów UE są szczegółowo opisane na stronach wspomnianych powyżej programów. Nie obędzie się natomiast bez dostarczenia szczegółowej karty informacyjnej przedsięwzięcia, która pełni funkcję planu biznesowego dla inwestycji i krok po kroku opisuje etapy budowy. Na przykładzie przedsięwzięcia, jakim jest elektrownia słoneczna opłacalność OZE staje się doskonale widoczna. Nie dziwi zatem ekspansja najlepszych firm działających w modelu EPC na rynek Polski, które oddają farmę pod klucz, zgodnie z założeniami projektowymi.
Niekorzystne zmiany w prawie dla mikroinstalacji fotowoltaicznych obejmą w 2022 roku przejście z systemu rozliczeń net-metering na net-billing. Pojawia się zatem zasadne pytanie o możliwość zaistnienia efektu spill-over i objęcia negatywnymi regulacjami przedsiębiorców budujących farmy fotowoltaiczne. Z pomocą inwestorom przyszła tutaj Komisja Europejska, która wydłużyła termin funkcjonowania aukcyjnego systemu sprzedaży do 2027 roku. Po tym okresie trudno przewidzieć tendencje prawno – podatkowe. Wiadomo jednak, że elektrownia słoneczna staje się pożądanym kierunkiem dla dostarczania czystej energii. Udział fotowoltaiki w produkcji energii systematycznie rośnie i nic nie wskazuje na to, aby ta tendencja miała ulec wyhamowaniu. Farma fotowoltaiczna, w przeciwieństwie do innych biznesów, przynosi bardzo przewidywalne zyski, dające się obliczyć na okres 30 lat już w momencie tworzenia projektu. Trudno o bardziej stabilny model biznesowy. Dofinansowania dla farm fotowoltaicznych dodatkowo wspierają proces inwestycyjny, czyniąc go jeszcze bardziej opłacalnym.